Montaj hattı; ürün üreten işletmelerde kullanılan, genel olarak hareketli bir bant ya da konveyör sistemleri ile bağlı olan iş istasyonları ve gerekli olan ekipmanlardan oluşan bir sistemdir. Bu sistemler ile üretim hattı boyunca hareketli işgücü gibi desteklerin kullanılarak hareket ettirilen parçalar bir araya getirilir ve hat boyunca sıralanır.
Montajı yapılacak olan ürünün hattı tasarlandığı zaman, ürünün yapılacak işlemleri arasında bir takım süre farklılıkları dengeleme problemleri ortaya çıkabilir. Ürün oluşumu esnasında yapılması gereken işlerin montaj istasyonlarına kayıpları en aza indirilecek şekilde yapılması gerekmektedir. Bu olaya ise montaj hattının dengelemesi denilmektedir.
Malzemelerin taşıma sistemi üzerinde sıralı olarak istasyonları yerleştirildiği ve bu istasyonlar üzerinde yerleştirilen ürünlere hat üzerinde duran ürünlerin eklendiği üretim sürecine denmektedir. Her bir istasyonda ürünün tamamlanabilmesi için gerekli olan görevlerden bazıları gerçekleştirilir. Hattın sonuna gelindiğinde ise ürün tamamlanmış hale gelir. Elle montaj işlemi, ürünün parçalarını manuel bir şekilde ya da küçük el aletleri ile sistematik olarak birleştirme işlemidir. Bu şekilde küçük el aletleri ile malzemeler taşınır ve yönlendirilebilir hale gelir. Bu sistemin en büyük faydası basit bir şekilde çok büyük işler başarabilmektir. Peki, bu süreçte verimlilik nasıl sağlanır, hat dengesinin oluşabilmesi için neler yapmak gerekir? Bu sorularınızın cevabını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Bu sistemin kurulumu uzun bir süreç alabilir. Bu süreç aynı zamanda büyük bir yatırım da gerektirir. Bu sebeple montaj hattının çok iyi tasarlanması ve dengelenmesi önemlidir. Hattın tasarımı ve dengelenmesi üretimin etkin bir şekilde olması için gereklidir. Bu dengeleme kararının uzun süreçte yapacağı etkilerinden dolayı, fonksiyonlar işletmenin hedeflerini göz önünde bulundurarak dikkatlice yapılmalıdır.
Hattın tasarımında ve üretim hızının ayarlanmasında ortaya çıkan en büyük sorun denge sorunudur. Bu denge problemi hatta yapılacak olan işlemlerin öncelik ilişkilerini bozabilir ve performansını azaltabilir. Sürekli üretim halinde olan bir fabrikanın çalışma ortamında dengeleme problemleri olabilir. Özellikle de montaj yapılan hatta işlem sayısı fazla olunca bu dengenin kurulumu zor hale gelebilir.
İş istasyonları arasındaki işlem farkı minimum düzeyde olmalıdır. Montaj yapılan hatta meydana gelebilecek olumsuz ögeler önceden düşünülmeli ve bu sonuçlar karşılaştırılmalıdır. Bu sayede kaybın en az olduğu şekilde ilerlenmelidir.
Montaj hattının kurulumu uzun sürede alınabilecek bir karardır ve aynı zamanda büyük bir yatırım gerektirir. Bu sebeple hattın iyi bir şekilde tasarlanması ve dengelenmesi üretimin iyi bir şekilde gerçekleşmesi için önemli bir husustur. Bu kararın uzun dönem etkilerinden dolayı fonksiyonlar işletmenin hedeflerinin bağlamında seçilmelidir.
Elle montaj hattı performans ölçümü ise birim zamandaki çıktı miktarıdır. Örnek verecek olursak bir hafta 1 saatte üretilen ürünlerin sayısı üretim hızını ifade etmek için kullanılır. Mesela bir hattın çevrim süresi 6 dakika/adet ise üretim hızı ise 0,167 adet/dakikadır. Yani saatte 10 adet üretim performansı göstermektedir. Bu performans ölçümünü PR = 1/C = D/P formülü ile yapabiliriz. Bu formülde D talep veya üretim miktarına tekabül ederken P ise toplam kullanılabilir süre ve planlama dönemidir.
Montaj hatları günümüzde otomotiv, elektronik ve mutfaklarda kullandığımız beyaz eşya gibi pek çok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. Genel olarak üretim süreçlerinin son aşamalarında kullanılan montaj hatlarının performansı, üretimin genel performansı üzerinde etkilidir. Pek çok sayıda işletme, üretimin performansını arttırmak için bunu hatları kullanmakta ve işletmenin dışından tedarik edeceği malzemelerin akış hızını montaj hattının ihtiyacına göre belirlenmektedir.
Yetenek gerektirmeden elle makineler yardımıyla kullanılır ve ürünlerin üretiminde oldukça fayda sağlayan bir hattır. Bu yüzden büyük firmaların üretim aşamalarında bu hattan faydalanması oldukça gerekli bir durumdur. Özellikle de endüstriyel alanda bu sistemden sıklıkla yararlanılır. Çünkü bu sayede üretimde verimlilik ve üretim planını eş zamanlı olarak çıkartma mümkündür.
Bu hatlar elle kontrol edilebilir olduğu için üretim aşamasında oldukça fayda sağlamaktadır. MachBEE olarak bizlerden alacağınız destek ile en kaliteli ve verimli montaj hattından faydalanmış olursunuz. Montaj hattı hakkında daha detaylı bilgi ve firmamızın sunduğu hizmetlerden yararlanmak için bizlere ulaşabilirsiniz.
Ürün montaj hattının tasarlanma aşamasında, üretim anındaki işlemlerde bazı süre farklılıkları dengeleme sorunları meydana getirebilmektedir. Ancak bu tür sorunların önüne geçmek için istasyonlardaki olası kayıpları minimuma indirecek şekilde yapılmalıdır. Kısacası fabrikalardaki montaj hattı dengeleme, kurulan iş istasyonları arasındaki genel dengenin oluşturulması için uygulanan bir sistemdir.
Üretim safhasındaki işlemlerin arasında süre farklılıkları ortaya çıkmasına montaj hattı engelleme problemi denir. Bu hat ve üretim hızının ayarlama esnasında oluşan en ciddi problemlerden birisidir. Hat sorunlarının kayıpları en az indirecek şekilde tasarlanmasına ise montaj hattı dengeleme işlemi denir. Bu sayede zaman kaybını en aza indirerek maksimum verimlilik sağlanır.
Üretim yapan işletmelerde kullanılan konveyör ve bant düzeneğine denir. Montaj hattı sistemleri, montaj masası, transfer hatları ve çeşitli aksesuar gruplarından oluşur. Her modern üretim tesisi montaj hatlarında verimli çalışmak ister. Endüstriyel alanda verimli, hızlı ve basit bir şekilde üretim yapmak aynı zamanda eş zamanlı üretim planını çıkartmak mümkündür.
Geleneksel hat olarak da bilinen düz montaj hattı, art arda seri bir şekilde sıralanan iş istasyonlarından oluşur. İlk istasyondan giren ürün, son istasyondan tamamlanmış bir şekilde çıkar. Düz montaj hatlarında hem iş akışı daha kolay hem de daha hızlı olur. Ancak, hatlar birbirini takip edecek şekilde sıralandığından daha fazla yer kaplar.
U tipi montaj hattı, birden fazla görev alan operatörlerin çalıştığı bir iş istasyonudur. En önemli avantajı üretim talebindeki olası değişikliklerdeki adaptasyon anında gerekli işçi sayısı azaltma veya arttırma esnekliği sağlamasıdır. Montaj hattında çok fonksiyonlu operatörler sayesinde, işçiler birden fazla makineyle işlem yapabilmektedir. Ayrıca bir çevrim süresince tesisteki diğer makineleri dolaşabilmektedir.