MES Sistemi Nedir?
Endüstrileşmeyi bilişim teknolojisi ile bir araya getiren endüstri 4.0 süreci için MES sistemi önemli bir adımdır. İngilizcede ‘Manufacturing Execution System’ açılımıyla yer alan MES, Türkçeye Üretim Yönetim Sistemleri olarak geçer.
Bu bilgisayarlı sistem ile hammaddelerin ürün haline dönüşmelerinin takibi, kontrolü ve belgelendirilmesi yapılır. Bu değerli sistem, işletmelere büyük faydalar sağlar. Üretimi iyileştirmek için mevcut koşulların nasıl optimize edileceğini gösterir, buna dair bilgileri sunar. Sistem, üretim süreci içinde yer alan çoklu kaynakları düzenlemek amacıyla gerçek zamanlı olarak çalışır.
MES Sistemi Ne Demek?
MES, üretim sistemi içindeki birçok işlevi yerine getirir.
- Kaynak planlaması,
- Süreç tanımlarının yönetilmesi,
- Veri toplama ve analizi,
- İş yürütme ve gönderimi,
- Ürün kalite kontrolü,
- Ekipman duruş süresi yönetimi,
- Malzeme izleme,
- Zaman çizelgesinde programın maliyetini belirleme gibi çok sayıda alanda MES sistemi kullanılmaktadır.
Sistem, her ürün birimi için üretim süreçlerinin verilerini ve sonuçlarını yakalar. Süreç içindeki geçmiş verilerin de kaydını tutar. Bu durum özellikle, belgelenen süreç ve olayların kanıtlarının tutulması gereken sektörler için oldukça önemlidir.
Bu sistem, üretim sistemini izlemek amacıyla tutulan elektronik tabloları ve kâğıt notlarını değiştirmiş, daha kolay ve kalıcı bir hale getirmiştir. Bunun da ötesinde ERP gibi kurumsal sistemler için aradaki bağlantıyı sağlayan bir unsur haline gelmiştir. Geleneksel sistemi bırakarak bu sistem içine dahil olan işletmeler gerçek zamanlı olması sayesinde sorunlarla kolayca başa çıkabiliyorlar. Sistem ile gerekli parti kayıtları ve cihaz kayıtları üretim sonrasında değil üretim devam ederken gözden geçirilip kontrol edilebilir.
Otomatikleşmiş sektörlerde kullanılan MES sistemi çok önemli bir işlevi yerine getirir. Bu sektörlerde kullanılmakta olan ERP sistemi ile SCADA ya da makinelerin otomasyonunun kontrolünü yapan proses kontrol sistemleri arasında köprü görevi görerek aralarındaki entegrasyonu sağlar.
MES Sistemi Ne İşe Yarar?
Bir işletme için MES sistemi oldukça önemlidir. Üretim alanında, işletmelere birçok faydayı ve kolaylığı sağlar. Üretim sürecinin döngü süresini kısaltarak zamandan tasarruf etmeye yarar. Verilerin kayıt altına alınma süresini azaltır ya da tamamen ortadan kaldırabilir. Yapılması gereken işlemlerde bulunan iş envanterini azaltır. Gerekli olan bilgilerin teslim sürelerini ve evrak işlerini azaltır. Üretilen ürünün kalitesini artırır. Evrakların, gerekli bilgilerin ve verilerin kaybolma olasılığını tamamen ortadan kaldırır. Üretimde gerçekleşen uygulama ve operasyonların güçlenmesini sağlar.
Sistem, müşteri ilişkilerini geliştirir. Beklenmeyen durumlarda hızlı bir şekilde yanıt verir. Hesaplanması gereken üretim sürelerini ve duruş sürelerini, gerçek zamanlı ve doğru verilerle hesaplar. Operasyon süreleri hesaplanır, çalışma süreçleri detaylı bir şekilde görüntülenir. Tezgâh etkinliği, operatör performansı, verimlilik gibi unsurlar hassas ve doğru bir şekilde hesaplanarak ortaya konulur.
MES sistemi ile üretim süreci için insan müdahalesine ihtiyaç duyulmadan kontrollü bir şekilde veri akışı sağlanır. Bu da üretimdeki tüm süreçlerin gözlem altında tutulabilmesine olanak sağlar. Üretim aşaması daha devam ederken tüm süreç kontrol edilebilir ve böylece üretim değerlendirmesi yapılır. MES ayrıca işletme içinde çalışan personelin ve üretimde kullanılan ekipmanların doğru alanda verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayarak iş gücü yönetimini yapar.
ERP sisteminden gelen verileri düzenler ve gerekli birimlere aktarmakta görev alır. İşletmedeki verilerin tek bir yerden kontrol edilmesini ve erişilebilir olmasını sağlar. Süreç içindeki verileri tutar ve saklar. Böylece işletmeler için değişim ve gelişim imkânı sunar.
MES Çalışma Sistemi Nedir?
MES çalışma sistemi, içinde önemli operasyonel süreçleri barındırır. Bu süreçlerin doğru ve sorunsuz bir şekilde yürütülmesini sağlar. MES çalışma sistemi kaynak çizelgeleme, sipariş yürütme ve üretim analizi gibi üretim uygulamaları alanlarında iş görür. İnsan müdahalesine gerek kalmadan gerekli tüm üretim süreçlerini yürüten bir çalışma sistemidir. İşletmede kontrollü bir üretim ve veri akışı sağlar. MES sistemi içinde yer alan işlevleri açıklayarak çalışma sistemini tam manasıyla anlamak mümkündür. Bu işlevler aşağıdaki gibi açıklanabilir:
- Veri Toplama: Üretim süreci içinde yer alan tüm aşamaların değerlendirilebilmesi için gerekli bilgilerin elde edilmesini sağlar. Manuel ya da otomatik olarak tüm bilgi girişlerinin yapılmasını ifade eder.
- İş Gücü Yönetimi: İşletmedeki çalışan personelin ve ekipmanların analizinin yapılmasını sağlar. Böylece en iyi nitelik ve özellikleri anlaşılarak gerektiği şekilde yönetilir. Elde edilen bu bilgiler en avantajlı olacak şekilde kullanılır.
- Ürün Takibi: MES çalışma sistemi ile ürün takibi kolaylıkla yapılır. Üretim içinde yer alan tüm süreçler gerçek zamanlı olarak kolayca denetlenir ve yönetilebilir.
- Kalite Kontrol: Kalite kontrol, üretim sürecinin vazgeçilmez bir unsurudur. MES ile bu süreç kolaylaşır ve daha iyi bir hale gelir. Üretim süreci aşamalarının kalitesi kontrol edilir. Böylece üretimde değişiklik ve gelişime olanak tanınmış olur.
- Performans Analizi: Bu sistem tüm üretim sürecinin analizini yapmaktadır. Bu da verimliliğin olmadığı alanların tespitini kolaylaştırır ve mümkün kılar. Böylece sistemi düzenlemeye imkân vererek verimlilik noktasını yukarı taşır.
- Bakım Yönetimi: Üretim alanındaki gerekli bakımların planlanarak ve yapılarak sorunsuz üretim akışı sağlanır.
Çalışma sistemi içinde yer alan tüm bu işlevler ile gerekli analiz, yönetim ve raporlama yapılır. Bunlara göre de gereken planlama, düzenleme gibi unsurlar yerine getirilir. MachBEE, MES sistemi yazılımı ile tüm bunları kaliteli ve kesintisiz bir şekilde yerine getirir.
MES İşletim Sistemi Nedir?
MES işletim sistemi bazı parçaların bir araya gelmesi ile oluşur ve kullanılır. İşletim sistemi içinde veri depolama ve veri izleme yazılımı, ana server, operasyon ve performans modülleri, raporlama sistemleri, operatör ön yüzü donanımları bulunur. Sistem içinde yer alan bu unsurlar sistemin işlevlerini doğru bir şekilde yerine getirmesini sağlar.
MES işletim sisteminden bahsederken birbiriyle entegre halde çalışan ERP sistemlerini de göz önüne almak gerekir. İşletmeler için oldukça önemli olan MES ve ERP işletim sistemleri bir arada kullanılarak farklı özelliklerin birlikte kullanılmasına olanak sağlar. Bu iki işletim sistemi birbirine entegre edilerek daha iyi sonuçların alınmasını mümkün kılar.
MES Sistem İyileştirme Çalışmalarında Deneyim Nedir?
Tüm üretim işletmeleri için gerekli olan MES sistemi zamanla iyileştirilmelidir. Sürekli değişen teknoloji ve gelişen yenilikler sistemin işlevselliğini kısıtlar. Bundan dolayı doğru sonuçlar alabilmek ve etkin bir kullanım için sistemin güncellenmesi gerekir. Böylelikle sistem iyileştirilerek işletmenin de bundan faydalanması sağlanır. Bunun için gerekli olan şey deneyimdir. Sistemi bilmek ve iyi bir şekilde analiz edebilmek, daha önce bu sistemde çalışmalar yapmış olmak, işlemlerin nasıl gerçekleştiğini bilmek gerekir. Ancak bu şekilde doğru iyileştirme gerçekleştirilir.
MachBEE hem MES sistemi kurulumunda hem de iyileştirme çalışmalarında yer alır. Uzman ve deneyimli bir ekip ile bu süreçleri gerçekleştirir.
MES Sistemi Şirketin Ne İşine Yarar?
Şirketler MES sistemi ile çok sayıda avantaj elde eder. Sistem onların üretim sürecindeki birçok işlemini yerine getirerek hız ve kolaylık sağlar. Üretimdeki tüm verilerin ölçülmesine, değerlendirilmesine ve raporlanmasına imkân verir. Gerçek zamanlı oluşuyla herhangi bir sorunda hemen müdahale edilmesini sağlar. Bilgilerin güvenilir bir şekilde tutulmasına olanak verir. Verimliliği artırarak üretimin etkili bir şekilde sürmesini sağlar. Şirket maliyetlerini düşürürken üretim sürecindeki işlemlerin sürelerinin kısalmasını ve böylece hızlı bir üretimi beraberinde getirir.
Sık Sorulan Sorular
İşletmeler açısında büyük önem taşıyan MES üretim yönetim sistemi, üretim sürecinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesini ve gerçekleştirilmesini sağlayan bir programdır. Üretimin artırılması için kullanılan bu sistem, işletmelerdeki karmaşık üretim sistem akışını izler. Aynı zamanda kontrolünü sağlarken belgelendirilmeyi gerçekleştirir. Ayrıca MES, üretim sürecindeki çoklu kaynakların düzenlenmesi için gerçek zamanlı çalışan bir sistemdir.
Çekirdek olan MES, temel bir MOM (üretim operasyon yönetimi) platformudur. MOM üretim yürütme, uyum kalitesi ve uygulamayı içerir. Ayrıca üretim sürecinin tamamının izlenmesi için kullanılmaktadır. Üretim işlemlerinin yönetilmesi amacıyla kullanılan MOM yazılımı, dijital sistemleri sadece bir kaynaktan yönetir. Bunun yanı sıra MES ise fabrika izleme ve yönetim sürecinin kontrolünü yapar.
MES üretim yönetim sisteminin açılımı, İngilizcede ‘Manufacturing Execution System’dir. Bu yapı, tüm üretim bilgilerini makine monitörlerinden, robotlardan ve işçilerden gerçek zamanlı olarak toplar. Ayrıca bu sistem kendi kendini kontrol edebilmektedir. Üretim yürütme sisteminin amacı, üretim süresini azaltmak ve verimliliği artırmaktır. MES sayesinde zamanında, uygun maliyetli ve yüksek kalitede ürün üretilebilmektedir.
Akıllı dijital dönüşümde önemli olan MES üretim yönetim sistemi, işletmelerin üretim bölümü içerisindeki farklı işlevleri yerine getiren bir sistemdir. Bu program; kaynak planlama, malzeme izleme, ekipman yönetimi, ürün kalite kontrolü, sürecin yönetilmesi, verilerin toplanması ve analizinde işlev görmektedir. Ayrıca iş gönderimi ve yürütmede ile programın maliyetinin belirlenmesi gibi farklı sahalarda kullanılmaktadır.
