Hız kesmeden gelişmeye devam eden teknoloji ile birlikte birçok kişi IoT nedir nasıl kullanılır sorusunu da sormaya başladı. Gelişmekte olan bu yeni teknolojiyi daha iyi kavramak istiyorsanız, yazımız sizin için faydalı olacaktır.
IoT (Internet of Things), nesnelerin interneti demektir. IoT, kendi sensör ve IP adreslerine sahip olan cihazların; bir ağ üzerinde birbirleri ile iletişim kurabilmelerine olanak sağlar. Bu sayede, cihazlar sahip oldukları bilgi ve verileri eş zamanlı olarak birbirleriyle paylaşarak; daha doğru kararlar alabilmektedir. IoT nedir? Sorusunu daha iyi anlamak için; bu paradigma sayesinde bilgisayar ve insanlar arasındaki etkileşimdeki insan faktörünün minimum seviyeye indiğini kavramak gerekir.
Nesnelerin interneti ile cihazlar, karar alma konusunda eski nesil teknolojiye kıyasla daha aktif bir pozisyonda bulunacaktır. IoT teknolojisinin gelişmesi ile birlikte bu sistem; bilgisayar ve akıllı telefonlardan, aydınlatma sistemlerine; çay ve kahve makinelerinden, ağır sanayi fabrikalarındaki üretim sistemlerine kadar akla gelebilecek her çeşit teknolojik alette kullanılacaktır.
IoT teknolojisinin temel amacı; cihazların kullanımında insan faktörünün asgari seviyeye indirilerek, cihazların yapay zekâ aracılığıyla birbirleriyle iletişim kurabilmesini sağlamaktır. Internet of Things veya Nesnelerin İnterneti, hızlı ve bağlı veri aktarımı sayesinde bütün elektronik cihazların yapay zekaya sahip hale gelmesi hedeflemektedir.
IoT neyi amaçlar konusunda, verilerin önemini de anlamak gerekir. IoT teknolojisini baz alan projelerle birlikte veri konusu da büyük bir önem kazanmaktadır. Yani, IoT teknolojisi bir araçsa; bu aracın yakıtı verilerdir. Olabilecek bütün potansiyel senaryolara karşın verilen yüklendiği bu teknoloji, yalnızca bu datalara göre hareket etmekle kalmaz. Aynı zamanda aldığı aksiyonlar sayesinde yeni datalar öğrenmeye ve yaratmaya da devam eder.
IoT teknolojisini oluşturan ekosistem; verileri toplayıp işleyebilen gömülü işlemcilerden, iletişim aygıtlarını kullanabilen web özelliğine sahip aygıtlardan ve bilgi ve verileri algılayabilen sensörlerden oluşmaktadır. Peki; IoT nasıl çalışır?
IoT özelliğine sahip cihazlar, sensörler aracılığıyla topladıkları verileri bir ağ geçidi veya bulut sistemi kullanarak başka aygıtlar ile paylaşır. Bazı durumlarda, cihazlar kendi aralarında iletişim kurarak; karşılıklı olarak aldıkları bilgiler doğrultusunda da hareket edebilirler. Cihazların tüm bu işlemleri yapabilmeleri için insan müdahalesine ihtiyaç bulunmamaktadır.
IoT teknolojisi kullanım alanları olabildiğince geniştir. Her yeni teknolojik gelişmeyle birlikte IoT sisteminin kullanıldığı alanlarda düzenli olarak genişlemektedir. Ancak, IoT nerelerde kullanılır sorusu sorulduğunda akla gelecek olan üç temel alan bulunmaktadır. Bunlar; akıllı ev sistemleri, endüstri 4.0 ve akıllı şehirlerdir.
Örnek vermek gerekirse; akıllı aydınlatma sistemine sahip evler, herhangi bir odaya birinin girmesi durumunda lambaların yakılması gerektiği komutunu, yazılımlarında bulundurmaktadır. IoT teknolojisi, bunu bir adım ileri götürerek; odaya giren kişinin en çok hangi noktada vakit geçirdiğini keşfederek, bu duruma uygun şekilde sadece o noktadaki aydınlatma yoğunluğunu artıracaktır. Bu yeni komut, sistemin yazılımına bir programcı tarafından işlenmemiştir. Sistem, topladığı verileri işleyebilmesi sayesinde bu yeni bilgiyi kendi kendine öğrenmiştir.
IoT çözümleri, günlük yaşamda kullanılan cihaz ve nesnelerin, dijital ve mekanik makineler ile benzersiz tanımlayıcıların; insandan ağa geçiş gerekmeksizin internet aracılığıyla birbirleriyle veri alışverişi yapabileceği, senkronizasyon içinde çalışabilecekleri uygulamalardır. Bu teknolojide cihazlar yazılım, sensör ve benzeri teknolojiler ile birbirine gömülüdür. IoT çözümleri nedir konusuna daha somut bir örnek vermek gerekirse; günümüzde endüstriyel kuruluşlar ve benzeri kurumlar, verimi artırabilmek, müşterilerin taleplerini daha iyi anlayarak memnuniyeti yükseltmek ve karar alma-uygulama süreçlerini hızlandırabilmek için IoT teknolojisinden faydalanmaktadır.
IoT teknolojisi çeşitli sektörlerdeki kuruluşlara, strateji planlama ve benzeri birçok alanda faydalar sağlamaktadır. IoT neden önemli? Sorusuna daha somut bir örnek vermek gerekirse; günümüzde IoT, kurum ve kuruluşlara genel iş ve üretim sürecini izleyebilme, personel verimini artırma, zamandan tasarruf etme ve maliyetleri minimum seviyeye düşürme, müşteri deneyimine katkı sağlama ve farklı iş modellerini kurumun kendi sistemine entegre edebilme gibi avantajlar sunmaktadır.
IoT cihazları, nesnelerin interneti ekosisteminde bulunan pek çok cihaza benzer şekilde, kablosuz olarak bir internet ağına bağlanan ve verileri iletme özelliğine sahip olan akıllı cihazlardır. Teknoloji ile iç içe geçip bütünleşmiş olan bu cihazlar; standart ve eski model telefon, bilgisayar ya da tabletlerin de ötesine geçerek birbirleriyle etkileşime girebilmektedir. IoT Cihazları nedir? Sorusuna cevap olarak; bu etkileşimi sağlama özelliği olan bütün elektronik aletleri örnek verebiliriz.
IoT Kavramı İlk Ne Zaman Ortaya Çıktı?
IoT kavramı ilk ne zaman ortaya çıktı? IoT kavramı tarihte ilk defa 1991 yılında, MIT’de bulunan Auto-Id Merkezi’nin kuruculuğunu yapmış biri olan Kevin Ashton tarafından kullanılmıştır. Teknolojik aletlere yapay zekâ ve sensörlerin eklenme düşüncesi, 1980’li yıllardan itibaren bir bilim kurgu fikri olarak yoğun şekilde tartışılmış ve üzerine fikirler yürütülmüştür. Ancak, bu alanda ilkel ve çok basit uygulamalar haricinde herhangi bir uygulama sergilenmemiştir.
Örnek vermek gerekir ise IoT teknolojisinin atası diyebileceğimiz uygulama; bir kola otomatıdır. 1980’li yılların başında, Carnegie Melon Üniversitesi’nde bu alandaki ilk çalışma meydana getirilmiştir. Kola otomatına yerleştirilen elektronik düzenek ve yazılım sayesinde; otomata gitmeye gerek kalmaksızın internet ağıyla makineye bağlanarak, otomatta içecek olup olmadığı kontrol edilmiştir.
Bir elektronik cihazın nesnelerin interneti teknolojisine dahil olabilmesi için 3 şartı taşıması gerekmektedir. Cihazın tek ve benzersiz bir isme sahip olması, verileri aktarabileceği ve diğer cihazlarla etkileşime girebileceği bir ağa bağlanabilir olması ve en az bir sensöre sahip olması IoT için ne gerekli sorusunun cevabını oluşturmaktadır.
Iot cihazları, klasik cihazlardan ayıran en büyük özellik; cihazların belli bir ağ üzerinden birbirleriyle etkileşime girebilmeleri ve kolay da olsa kontrol edilebilmesidir. Bu teknoloji aslında yeni bir buluş değildir. Günümüzde kullanılan akıllı telefon ve cihazlar hali hazırda internet ağına bağlanabilmektedir. Ancak şu anki uygulamada cihazların hala temel olarak manuel şekilde kontrolü sağlanmaktadır. IoT sistemini klasik sistemlerden ayıran özellik cihazların sahip oldukları yapay zekâ sayesinde, otomatik olarak kendi kendilerine çalışabilmeleridir.
IoT alanında uzman olabilmek için; diğer yazılım geliştiricilerinin aksine, kablosuz ağ teknolojisi ve sensor teknolojisinde de bilgiye sahip olmak gerekir. Elektrik elektronik mühendisliği ve bilgisayar bilimleri alanında tecrübe sahibi olmak büyük bir avantaj sunmaktadır. IoT uzmanı nasıl olunur konusunu merak ediyorsanız; IEEE ve benzeri profesyonel kurumların sunduğu, sensör ve ağ teknolojisi hakkındaki online kursları değerlendirebilirsiniz. İnternetten temin edebileceğiniz sensör kitleri ile IoT teknolojisinde tecrübe edinme şansınız da bulunmaktadır.
IoT geliştiricileri tarafından en çok tercih edilen programlama dilleri sırasıyla: Java, C++, Javascript, Python ve C bulunmaktadır. IoT için hangi programlama dili diye merak ediyorsanız, bu programlama dillerine ek olarak PHP, C#, Lua ve Ruby gibi dilleri de gözden geçirebilirsiniz.