Üretimden Veri Toplama
Etkin üretim şekli ve üretimden veri toplama için bilinmesi gereken bazı hususlar mevcuttur. İlk olarak hatalı ve hatasız üretim miktarları, planlı duruşlar, ham maddelerin miktarı, makinelerin enerji tüketimleri gibi bazı alanlarda verileri toplamak gerekir. Bu veriler doğru bir şekilde toplanır ve yorumlanır. Üretim yönetimi de bu bilgilere dayanarak sağlanır. Böylelikle kalite- verimliliği artar ve maliyetler düşer.
Dünyada tüketim ve popülasyon artışı ile üretim camiasında daha fazla firma ve daha fazla rakip ortaya çıkar. Bu durum ise tüketiciler için üretimde kalitenin ve verimliliğin önemini arttırır. Üretimde kaliteyi arttırıp maliyeti düşürmek için üretim firmalarının izlemesi gereken birtakım stratejik yollar bulunur. Bu stratejik yolları izleyerek firmanın gelecekteki durumu daha parlak bir hale getirilir. Tüm veriler bir sistem tarafından toplanır. Peki, veri toplama işlemi nasıl gerçekleşiyor? Veri toplamanın firma için önemi nedir?
Üretimden Veri Toplama Nedir?
Üretimlerden verilerin toplanması için çeşitli donanım ve yazılımlar kullanılır. Bu donanım ve yazılımlar kullanılarak veri toplama işlemleri oldukça kolay yapılır. Üretimden veri toplama işleminin gerçekleşmesi için kullanılan makinelerin mutlaka veri toplamak için uygun olması gerekir. Bu durum veri toplama sürecinin hızlı ve akıcı bir şekilde ilerleyebilmesi için oldukça mühimdir.
Üretim aşamasında veri toplanması ve bu işlemin planlamasına dikkat etmek gerekir. Planlama mutlaka önceden yapılmalıdır, planlamanın önemi yatırımın geri dönme süresi için önemlidir. Firmalar ise verilerin toplama çözümü seçiminde, ihtiyaçlarını önceden söylemeli ve bu durum çerçevesinde başarılı firmalar ile çalışmalar yapılmalıdır. Yapılan çalışmaların sonucunda ise uygun olan teknolojiler tercih edilir. Teknoloji seçimi yatırımların olumlu sonuçlarını daha hızlı bir şekilde sizlere sunar. Planlaması detaylı bir şekilde yapılan veri sistemlerinin şirketler için faydası çoktur.
Üretimden Veri Toplamanın Amaçları
Bu sistemin asıl amacı verileri elde etmek ve onları depolamaktır. Bu depolama sistemi sayesinde de üretim süreci kolaylaşır. Fakat, bu verilerin gerçek zamanlı ve kayıt sonrası görselleştirilmesi ile analizlerinin sağlanması da amaçlar arasındadır. Bunun dışında pek çok üretimden veri toplama sistemleri yerleşik bazlı analitik ve rapor oluşturma niteliklerine de sahiptirler. Veri toplama sistemleri ya da DAQ cihazları, çok fazla ürünün önceden test edilmesinde önemli bir rol oynar.
İmalat konusunda oldukça sıkı çalışmalar yaparak söz sahibi olmak isteyen firmalar, ilk olarak gelişmiş olan yazılımlardan faydalanmalıdır. Üretim kısmında süreçlerin takibi ve süreçler sonucu elde edilen veriler mutlaka düzenli ve planlı bir çalışma için mühimdir. Hedefleri olan firmaların mutlaka yeni yöntemlere, yeni yazılımlara ve yeni programlara yaklaşımı önemlidir.
Mevcut imkânları daha yüksek bir verimlilik ile kullanmak isteyen her firma, kalite standartlarını yükseltmelidir. Böylelikle üretim potansiyelleri de daha üst seviyeye taşınır. Üretimden veri toplama sisteminin başarılı performanslarını değerlendirmek ve bu performanslarla birlikte daha nitelikli çözüm yolları oluşturmak her firma için önemlidir. Toplanan verileri işlemek ve bunlara göre bir davranış biçimi belirlemek her firmanın daha planlı çalışma kabiliyetini ortaya koymaktadır.
Üretimden Veri Toplama Sistemleri
Veri toplama sistemleri otomatik ve manuel olarak iki ayrı kategoride incelenmektedir. Üretimden veri toplama sistemleri ya da yazılımları otomasyonel olarak firmanızdaki üretimi izler ve makinelerden aldığı verileri toplayarak yönetici için raporlar.
Üretim katından gelen ham verilerin raporların temelini oluşturduğu göz önünde bulundurulduğunda, şirket ve firmaların bu verileri toplarken eksiklikleri yok etmesi gerekir. Otomatik üretim veri toplama sistemi de bu konuda yardımcı olmaktadır.
Kurumsal kaynak planlaması yani kısaca ERP ve üretim yönetim sistemleri (MES) gibi sistemler de dahil olmak üzere işlerinizi yürütmek için kullanmakta olduğunuz yazılımlar, atölyeden toplanan verilere dayanmaktadır. Çoğu zaman bu veriler el ile toplanıp operatör tarafından sisteme girilir. Elle toplanmış olan verilerle alakalı üç yaygın problem çıkması muhtemeldir. Bu problemler; yanlılık, zamansızlık ve yanlışlıktır. Bu ham verilerin, bir sonraki üretim raporlarının temelini oluşturduğu ve bu raporlara göre mühim kararlar alındığını bilerek üretimden veri toplama aşamasında herhangi bir sorun işletmelere olumsuz etki edebilir.
Manuel Üretim Veri Toplama Sistemleri
Manuel olarak toplanmakta olan üretim verileri, yalnızca vardiya ya da işin sonundaki gibi daha önceden belirlenen zamanlarda sistemlere girilmektedir. Bu veriler işlem sonrasında rapor halinde sunulur ve analizi yapılır.
Manuel üretimden veri toplama sistemleri adı altında girilen verilerde bazen eksiklikler çıkabilir. Bunun sebebi ise gerçek veri girişi görevinin kontrolü sadece bir kişiye ait olmasıdır. Manuel işlerde her zaman bir hata payı vardır.
Ham verilerin sistemlere girilmeden önce bazen saatlerce beklemek gerekebilir. Dolayısıyla raporlar en son verileri gösteremez olur. Önceden sisteme girmek her zaman daha doğrudur.
Veri sistemlerinde tipografik ve transkripsiyon hataları yaygın olarak görülmektedir. Bu hatalar veri kümesinin parçası olduğunda çıkmış olan raporların şüphelenmesini sağlar ve tespit edilip ortadan kaldırılmasını zor bir hale getirir. Bu nedenle otomasyonel olarak üretim sistemine olan ihtiyaç ortaya çıkmıştır.
Otomatik Üretim Veri Toplama Sistemleri
Hata payını en aza indiren üretim veri toplama sistemleri sağlıklı sonuçlar ortaya çıkarır. Bu verileri otomatik bir şekilde toplamak sorunları ortadan kaldırma konusunda da yardımcı olur. Otomatik veri toplama sistemleri artık günümüzde raporları dağıtma işlemi için e-postaları görüntülemek ve değiştirmek gibi görevlerde web tarayıcısı kullanmaktadır. Bu durum ise yoğun bakım gerektiren yazılımı yükleme ihtiyacını da ortadan kaldırmış oldu.
Veri tabanı üreticileri, pek çok veri tabanlarında ve aynı zamanda dışarıdan veri almak için SQL’yi benimsemiştir. SQL’nin açılımı yapılandırılmış sorgulama dilidir. Bu çeşitli yazılım paketleri verilerin paylaşılması konusunda yardımcı olur ve SQL tabanlı olan veri sistemlerinin, MES ve ERP gibi yazılıma veri aktarmasına da olanak tanımaktadır.
Otomasyonel olarak üretim veri toplama sisteminin belki de en büyük dezavantajlarından birisi farklı türde ekipmanlarla iletişim kurmanın yolunu aramaktı. Artık günümüzde iletişim protokollerinin gelişmesi ve yaygın bir şekilde kullanımı ise ham verileri programlanabilir ve diğer cihazların içerisine, dışarısına taşınabilir olmasını sağlamıştır.
Üretimden Veri Toplama Entegrasyonu
Her firmanın veri toplama süreci daha farklı işler. Günümüzde kullanılmakta olan veri toplama sistemleri ise verileri kaydetmek, işlemleri yönetmek, veri tabanları ve bir de rapor oluşturmak için hizmet vermektedir. Kullanılan bu programlar genelde bir sunucu üzerinde sistematik bir şekilde çalışır. Fakat bazı yapılandırmaların veri tabanları daha farklı sunucular üzerinden de işlem yapabilir. Veri toplama entegrasyonlarında bulunan raporlar, web tarayıcılarını almak için bir e-posta istemcilerinden oluşur. Web tarayıcısının görevi; istemleri önceden kontrol etmektir. Adeta bir önlem alıcıdır ve gerçek zamanlı olan verileri pek çok alanda görüntüler.
Üretimden Veri Toplama Süreçleri
Günümüzde zorlu pazar koşulları, rekabetlerin artması ve azalan kârlar ile hayatımıza giren sistemler de gelişmiş oldu. Bu sistemler verileri bilgilere dönüştürerek verilerin de önemini arttırdı. Bu yüzden verileri kaynaklardan oluştuğu andan itibaren toplamak gerekmektedir. Böylece verinin manipülasyona uğraması engellenir ve firma içerisinde doğru veri akışı sağlanır.
MES ve MOM gibi sistemler üretimden veri toplama ve üretim yönetimleri için önemlidir. Bu sistemlerin çıkış amacı veri toplamaktır ve dönüşüm dalgası bu sistemleri de etkilemiş bulunmaktadır. Bu sistemler üretim sahasında bulunan her türlü verileri toplama ve üzerinde barındırma yetkisine sahiptir. Bunun dışında işletme içerisinde bulunan paydaş kişilerin ve sistemlerin verilerle alışverişini de sağlamaktadır.
Veri Kaydedici
Bu sistem, verileri toplayan ve veri tabanına yerleştiren programdır. Üretimden veri toplama sistemleri tarafından farklı veri kaydedici yöntemleri kullanılabilir. Bunlardan biri dağıtılmış veri kaydediciler olurken diğeri ise veri kaydedicilerdir. Dağıtılmış sistemde her makineye bir adet kaydedici kurulur. Veri kaydedici, üretim verisini direkt olarak makineden toplar, bellekte tutar ve düzenli olarak veri havuzuna gönderir. Muhtemel bir ağ kesintisi durumunda ise yerleşik veri kaydedici bilgileri makineden toplamaya devam eder. Ağ geri geldiğinde ise veri tabanını doldurur.
Veri kaydediciler, merkez olarak kullanılan sistemlerde sürekli olarak üretim makinelerini kontrol eder. Bu sistemler normal hızdan daha farklı bir hızda çalışır. Ethernet hızı bazlı çalışan bu sistem, daha hızlı olduğu için üretim makinesinden gelen veri ve bilgileri hemen görüntüleyebilir. Makinelerin gördüğü veriler ise güncel verilerdir.
Elektrik kesintisi gibi olası problemler manuel veri toplamında olduğu gibi bu sistemin işlevini kesmez. Kesinti meydana gelirse normal şartlarda veriler ortadan yok olabilir fakat üretimden veri toplama sistemleri sayesinde bu veriler daima kayıt altındadır.
İşlem Yöneticisi
Üretim ve veri toplama sistemleri mutlaka işlem yöneticisinden faydalanmalıdır. Üretim ve veri toplama sistemleri için işlem yöneticisinin önemi büyüktür. İşlem yöneticisi ham verileri ilk olarak veri kaydediciden alır. Daha sonra ayrıştırır ve üzerinde işlem yapar. Üzerinde işlem yaptıktan sonra ham veriyi veri tabanına kaydeder. Veri toplama sisteminde işlem yöneticisinin görevi bu şekildedir. Veri toplama sistemi için işlem yöneticisinden faydalanmak gerekmektedir.
Veri Tabanı
Veri toplamada veri tabanını görevi; bilgileri saklamakla başlar. Rapor oluşturucuyu ve web tarayıcının ön uçlarını besler. Bir SQL veri tabanı, başka yazılımlara ve başka yazılımlardan veri transferlerini kolaylaştırır. Veri toplama sistemleri için veri tabanı, aynı zaman dilimi içerisinde birden fazla kullanıcıyı işleyebilmeli ve aynı zamanda ihtiyaçlarınız doğrultusunda büyümek için ölçeklenebilir olmalıdır. Bu özellikler olmadığı zaman veri toplama işlemi de başarılı olamaz. Veri tabanı sistemi firmaların şimdiki ve gelecekteki yerleri için oldukça gereklidir. Bu sistemden yararlanarak geleceğinizi kontrol altına alabilirsiniz.
Rapor Oluşturucusu
Bu işlem veri tabanlarında verilerden tablo ve grafik raporları oluşturmaya yaramaktadır. Raporlar genel olarak verileri tarih, vardiya, makine ve benzeri gibi unsurları görüntülemek için yapılandırır. Rapor üreticisi aynı zamanda rapor dağıtımlarını da kontrol etmektedir. Raporlar genel olarak bir yazıcıya gönderilir. Aynı zamanda seçilen herhangi bir alıcıya posta ile de gönderilebilir. Tüm bunlara ek olarak ağınıza uygun erişime sahip olan her kişi tarafından görüntülenebilecek bir HTML dosyaları olarak da gönderilebilir.
Rapor sistemi, üretimden veri toplama sisteminin yönetici tarafından görüntülenebilir kısmıdır. Bu yüzden kolay bir ara yüze sahip olması ve aynı zamanda çok net sonuçlar vermesi önemlidir.
Üretimde Toplanan Verilerin Uygulanması
Üretimde toplanan verilerin uygulanması için kullanılan sistemler bulunmaktadır. Üretimde elde edilen ve toplanan verilerin uygulanması bazı sistemlere aktarılabilen veriler olarak karşımıza çıkar. Toplanan bilgiler ERP ya da MES sistemlerinden ikisine de aktarılabilen üretim verileridir. Zamanlayıcılar, işlerinin ne zaman biteceğini ve makinelerin ne zaman kullanabileceğini tahmin etmek adına sistemi kullanabilirler. Üretim rakamları ve verimleri ise rapor halinde getirilir ve dağıtılabilir. Toplanan verilerin uygulanması bu şekilde gerçekleşir.
Makine Veri Toplama
İşletmelerin kullandığı ekipman ve makinelerin performansları toplanan veriler açısından oldukça önemlidir. Makine veri toplama işlemi bu makinelerin çalışma gücü ve performanslarına oldukça katkı sağlar. Toplanan veriler sonucu yapılan planlamalar, firmaların daha iyi bir gelecek planlaması için çok fazla fayda sağlayacaktır. Üretimden veri toplama sistemlerini kullanırken mutlaka makinelerin gücünden yararlanmak gerekir
Kalite Veri Toplama
Kaliteli ürün ve kaliteli veri toplama her firma için mutlaka önemlidir. Uluslararası standart sonuçları için oldukça önemli olan kalite, güvence ve kontrol mekanizması, veri toplama işleminin parçalarıdır. Bununla beraber kalite veri toplama işleminin eski zamanlardan beri sağladığı pek çok fayda vardır. Firmalar için kaliteli veri ve iyi bir sonuç yarattığını söylemek doğru olur. Özellikle de yapılan hatalı işlemlerden ders almak, çok daha kaliteli bir veri toplama için güçlü bir altyapı sağlamaktadır. Güçlü bir altyapı sahibi olan firmalar ise geleceğini daha iyi kontrol edebilir hale gelirler.
PLC Veri Toplama
Bir veri toplama yazılımı olarak kullanılan PLC veri toplama sistemi, işletmeler için çok pratik ve kullanışlı bir yazılımdır. Burada yapılan değerlendirmeler ve firmaların sistemlerden elde ettiği avantajlar daha kaliteli üretim ve güvenilir bir çalışma pozisyonu için önemlidir.
Günümüz şartlarında çok fazla işletme bu tür yazılımlardan yararlanmaktadır. Bunlarla beraber gelişim hedeflemeleri de söz konusudur. Verimlilik ve kalite kavramları yan yana gelince firmalar için önemli bir unsur oluşturur. Bununla beraber seri üretim konusunda elde edilen avantajlar, kullanılan yazılımlar ve programlar ile desteklenmelidir. Mevcut olan üretimden veri toplama için bu bilgiler ile ilerlenmelidir.
Zamanlama
Üretim planlarının etkili bir şekilde yürütülmesi için üretim ortamlarında zamanlamadan sorumlu olan kişi her makinenin ürettiği parçanın kalitesini ve ne kadar iyi çalıştığı gibi bilgileri bilmelidir. Bunun dışında sadece kalite değil, gizli verimsizlik ile ilgili keskin bir kavrayışa sahip olması da gerekmektedir. Zaman verildiğinde iyi bir şekilde tasarlanmış üretim veri toplama sistemi, size bu bilgilerin tarafsız bir sürümünü sağlar.
Veri toplama sistemi yazılımıyla işleyen süreç, her bir parça ve üretilen her bir makine için üretim oranlarını ölçecektir. Bunun dışında her bir makine için bir üründen başka bir ürüne geçerken değişim süreleri izlenebilir. Bu veri, sistemlerin izlediği süre her ne kadar uzun olursa o kadar kesin olacaktır. Yeterli bilgiler verildiğinde üretimden veri toplama sistemleri de işlerin ne zaman biteceğini daha kesin bir şekilde tahmin edebilir. Ayrıca istisnai durumların ne zaman gerçekleşebileceği gibi durumları da kontrol edilir.
Üretimden Veri Toplama Neden Önemlidir?
Üretim ve veri toplama birbirleri ile bağlantılı iki unsurdur. Firmanın şimdiki ve gelecekteki hali için veri toplamanın önemi büyüktür. İmalat konusunda sıkı çalışmalar ile kendini gösteren firmalar, ilk olarak gelişmiş yazılımları kullanmalıdır. Üretim zamanında süreçlerin takibi ve mevcut süreçlerden elde edilen veri sonuçları, başarılı ve düzenli bir çalışma için önemlidir. İleri hedefleri olan firmalar mutlaka yeni yöntemler ve yeni yazılımları kullanmalı ve yeni programlara olan yaklaşımını değerlendirmelidir.
Elinde mevcut bulunan imkanları çok daha yüksek verimliliklerde kullanmak isteyen firmalar, standartlarını yükseltmelidir. Üretim potansiyeli üst düzeye çıkarılmakla başlanabilir.
Üretimden veri toplama işlemi fayda sağlayan bir sistemdir ve bu sistemin performansını değerlendirmek firma için önemlidir. Toplanan tüm verileri işleyerek buna göre bir davranış biçimi belirlemek, firmaların planlı çalışmaları için gereklidir.
